KASIM MOLASI:
(Ara Tatil, Eğitimde Bir Kayıp mı Yoksa Kazanım mı?)
Nihayet öğrencilerin ve öğretmenlerin beklediği birinci ara tatil kapıya dayandı.
Millî Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) 2019-2020 eğitim öğretim yılı itibarıyla uygulamaya koyduğu ara tatil sistemi, eğitim gündemimizdeki yerini koruyor. Yaklaşık 18 milyonu aşkın öğrenci ve 1 milyonu aşkın öğretmen, 7 Kasım Cuma günü son ders zilinin çalmasıyla başlayan hafta sonuyla birlikte toplam 9 günlük bir mola dönemine giriyor. Bu kısa mola, eğitimdeki "uzun maraton" yorgunluğunu gidermeyi ve öğrenme süreçlerini optimize etmeyi (sürecin en iyi duruma getirilmesi, kaynakların en etkin ve verimli şekilde kullanılmasını) hedeflemektedir.
Türkiye'nin ara tatil modeline geçişinin temelinde, uzun ve kesintisiz eğitim dönemlerinin getirdiği zihinsel yorgunluğun ve öğrenme eksikliklerinin derinleşmesini engelleme felsefesi yatar.
Pedagojik açıdan eğitimdeki bu aralar, öğrencinin tükenmişlik sendromunu yaşamadan, daha motive, daha zinde ve daha yüksek odaklanma becerisiyle döneme devam etmesini sağlamayı amaçlar.
Ara tatil, eğitim süresinden bir kayıp anlamına gelmemektedir; aksine, akademik yıl içerisindeki 180 iş gününü daha dengeli parçalara ayırarak öğrenme kalitesini artırmayı hedefleyen stratejik bir yaklaşımdır.
Ara tatil, öğrenci için öncelikli olarak kendisine fiziksel ve zihinsel bir reset atma imkânı sunar. Yoğun ders temposu, sınav stresi ve erken kalkma zorunluluğundan uzaklaşmak, okula dönüşte hem ruhsal hem de bilişsel performansı olumlu etkileyecektir.
Ancak bu dönem, sadece dinlenmeyle de sınırlı kalmamalıdır. Tatil, öğrencilerin ilk iki ayda öğrendikleri konuları gözden geçirmeleri, akademik eksikliklerini telafi etmeleri ve pekiştirme çalışmaları yapmaları için kritik bir fırsattır. Uzmanlar, tatilin tamamını ders çalışmaya ayırmak yerine, günde bir-iki saatlik verimli bir tekrar rutini oluşturmanın, tatil sonrası "öğrenme kaybı" riskini minimize edeceğini belirtmektedir.
Ancak ara tatil uygulamasının eğitimde beklenen verimi sağlayabilmesi için, velilerin süreci doğru yönetmesine bağlıdır. Aileler, bir yandan çocuklarının sosyal ve kültürel gelişimine katkı sağlayacak faaliyetlere (müze ziyaretleri, kitap okuma, sanatsal aktiviteler) odaklanmalı; diğer yandan da çocuğun tamamen dersten kopmasına izin vermemelidir.
Tatil, bir disiplin boşluğu değil, disiplinli bir dinlenme dönemi olarak ele alınmalıdır. Eğlenceli aktiviteler ile hafif düzeydeki akademik tekrarları harmanlamak hem öğrenme sürekliliğini sağlar hem de tatilin ruhuna uygun bir rahatlama sunar.
Bu ara tatil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün ebediyete intikalinin yıl dönümü olan 10 Kasım tarihini de barındırmaktadır. Tatil döneminde olunsa bile, öğretmenlerin ve öğrencilerin bu anlamlı günü, çevrim içi veya bireysel aktivitelerle layıkıyla anma sorumluluğunu devam ettirmelidirler.
Sonuç olarak, 7 Kasım'da başlayan ara tatil, sadece bir zorunluluk değil, eğitim sistemimizin kalitesini ve sürdürülebilirliğini artıran bir araçtır. Bu kısa molayı bilinçli ve verimli kullanarak, 17 Kasım Pazartesi günü ders başı yapacak tüm eğitim camiasının ve öğrencilerimizin yenilenmiş bir enerji ve yüksek motivasyonla döneme devam etmesi mümkündür.
Tüm öğretmenlerimizin ve öğrencilerimizin keyifli ve verimli bir tatil geçirmeli dileğiyle…
Eğitimci Yazar
Cengiz Ceylan
