ARAP ATI DEDİKLERİ ASLINDA:TÜRK ATI:
Orta Asya'nın batı kesimindeki ilk Anayurtlarında ilk Türkler,bozkır ikliminin yaşayışına uyarak,cins binek-atlarını evcilleştirmişlerdir.Yılkı denilen büyük at sürülerini besliyerek,Atlıgöçebe hayata alışıp;at eti yiyerek,kısrak sütü içerek,çoluk-çocukları ile at sırtında dolaşarak,atlı savaş usulünü icat ederek,giyim-kuşam ile ev/oba içindeki eşyada birçok yenilikleri bulmuşlardır.
Bu yüzden yerleşik ve toprağa bağlı yaşayan başka kalabalık kavimler üzerinde,büyük orduları ve vuruş güçleriyle üstünlük kazanmışlardı.
Çağımızdan 3000 yıl önceleri atlıgöçebe ilk Türkler,Kuzey Çin ülkelerinde de görülmüş ve sonradan Hunlar diye anılmışlardı.2700 yıl öncede,Altay dağlarından Karadeniz kuzeyine ve Önasya'ya SAKA-İSKİT adıyla yayılmışlardı.Atlıgöçebe yaşayışın gereğine uyan ilk Türkler MS 5.yyılda Avrupa'ya yayılan ve ATİLLA (434-453) gibi bir cihangiri çıkaran Hunlar'dan bütün dünyaya moda olarak yayılan;cepken(ceket),yelek,şalvar(pantolon),börk(başlık) ve deri kalpak ile tokalı kemer,üzengi ve atlar ile büyükbaşlara vurulan nal gibi madeni giyim-kuşam ile;keçe,halı,kilim gibi ev yaygıları;sucuk,pastırma,kakaç(kuru et),kuru kaymak,tarhana,kurut,kavurga,kavut(kavurga unu) ve tulum,tüngü(tavşan tulumu),deri sofra altı ve kımız havuzları gibi deri eşya,hep Türklerin atlıgöçebelikte kendi buluşları olarak kullanılıyordu.
Bu yüzden çoluk-çocuk ile,koyun,sığır ve deve sürülerini yedek atlar ile birlikte önüne katan bir Türk oymağı veya boyu,iç ve dış baskılar yüzünden ayrıldığı Çin seddine yakın bir bölgeden, 1-2 yıl sonra Tuna boylarına,Kafkas dağları önüne rahatlıkla gelebiliyorlardı.
MÖ. ki Çin kaynakları,Hunlar elindeki "kanatlı kuş gibi uçarcasına koşan, Dünya'da eşsiz Türk Atları cinsini övmektedirler".Sonradan "ARGIMAK" BİDEVİ(BİRDEV)de denilen bu cins Türk binek atları,751 Talas Savaşın'dan sonra bilhassa 813-855 yılları arasında,Batı Türkistan'da ki Huttalan ülkesinden, İslâm-Türkler tarafından seyis ve baytarlarıyla birlikte,Abbaslı imparatorluğuna Dicle boylarına,Bağdat'a ve Türk Ordu-Şehri "SÂMERRA"ya getirilmiş olup,Bizanslılar ve Haçlılar tarafından "Arap(İslâm)Atı diye anılmıştır.
Atlı -Savaş usülleri sayesinde Türkler,çok kalabalık olan Çinlileri yenmiş,4000 km uzunluğundaki koca Çin Seddini dahi aşarak Çin'e akınlar yapmışlardır.Eskiden Çin imparatorlarının yaptırdığı gibi,
Bizans Kayserleri'de,kendi ordularına Türk biçiminde "cepken-şalvar ve çizme"giydirerek atlı-savaş usulünü benimsermeye çalışmışlarsa'da "koşan at üzerinde geriye ok atma"hünerini becerememişlerdir.(saygılarımla)
Enver Kabul.
Kaynakça:Ders Notları.Prof Dr Fahrettin Kırzıoğlu.
