9 KASIM (1877-1878) OSMANLI RUS HARBİNİN
KAHRAMAN KIZI FATMA SEHER
FATMA SEHER'LE ilgili olarak yazılan çeşitli makaleler vardır.Yazar: İsmail Habib Sevük, "YURTTAN YAZILAR" dizisinde Fatma Seher için şöyle not düşüyor; Top ve tüfek sesleri gittikçe fazlalaşmakta... Aziziye'nin bulunduğu tepenin üzerine ,gökten adeta ateş yağıyordu.Kars Kapısı’ndan çıkan birliğin başında. Fatma Seher : isimli, genç ve güzel bir Türk kadını vardı.Yanında iki üç gelinlik kız arkadaşı ile beraber tabyadan tabyaya atılıyorlardı, tabyanın koyu karanlığı içinde, Türk kılıçları şimşekler, kavisler çizerek düşman kafalarını doğruyordu. Mehmet Emin Yurdakul ise, Erzurum'un Topdağı içerisindeki Aziziye İstihkâmında, mücadelenin 8 Kasım 1877 gecesi sabaha karşı başladığını belirtmiştir.Yurdakul'a göre bu olay şöyle gelişmiştir : Rus ordusu Erzurum’u kuşattığı o gece Aziziye tabyasına giren bir rus askleri ışıkları söndürür koğuşta uyanan askerleri karanlıkta şehit ederler.
Aziziye Tabyasına Moskof'un girdiğini haber alan kadınlar dan FATMA SEHER'le birlikte, arkadaşları askere su, ekmek getirirler , yaralıları omuzunda taşırlar, onlara hemşirelik yapar, yaralarını saran bir Türk Anası idi.Tabyalarda zorla vatanın alınamayacağını, işgalin sonuçsuz olacağını anlayan düşman,hile ile tabya yakınına bir nefer sokar, tüfek attırıp panik çıkararak koğuşun lambasını söndürür ve kendi askerimiz, sabaha kadar düşman zannıyla, birbirini kırmasından sonra, gelip rahatça tabyayı zapt etmiş, fakat bu acıya dayanamayan,öç almak derdine düşen Fatma ,hemen Erzurum'a dönmüş orada bulabildiği,çoluk çocuk ,ihtiyar,kadın, erkek ne varsa toplamış ,tüfek yok,silah yok evlerden balta, satır toplatmış ,Aziziye tabyasına hücum etmiş, düşmanın gülle,kurşun yağmurları Fatma kadına yüz çevirtmemiş ve girdiği Tabyada düşmanı doğramış, ceset yığını içerisindeki tabyayı tekrar zapt etmişler ve şehitlerimizin intikamını almıştır.Yazar :Mehmet Emin Yurdakul: Erzurum kadınlarının Türk-Rus harbinde gösterdikleri kahramanlıklarla ilgili: yazısında, Rus kazakları Erzurum'da Aziziye Tabyasını basarak, buradaki hasta ve yaralı askerleri öldürdükleri vahşet haberinin müezzinler tarafından minarelerden davudi sesleriyle Erzurum’a ilan edilerek ,Erzurum afakını inleten Tekbir sesleri arasında,
Aziziye'nin düşmandan geri alınması için yine müezzinler tarafından bütün şehir halkını VATAN müdafaasına çağırıldığı anlatılmaktadır. Erzurum'lu Fatma Seher hanım balta ile mahalleleri dolaşarak "NE DURUYORSUNUZ..? "Bugün ergişilerinizi sedyelerinde boğazlayan düşmanlar yarın avratlanızı yataklarında kirletecekler"..! Artık yiğit kalmadı mı..? diye halkı ayaklandırmıştır. Savaşta, Fatma Seheri görenler anlatıyorlar; Cenk meydanında Fatma görülmeliydi o, dalgalı siyah saçlar ile, kan dolu siperler üzerinde, kanat takmış bir Melek gibi uçuyordu, elindeki kılıcı ile beden duvarlarından atlayarak tabyanın birinden, diğerine koşuyordu. FATMA O GÜN KAHRAMANLARA SERDAR OLMUŞTU.
KOSKOCA BİR GÜN GEÇTİ. AKŞAM YAKLAŞIRKEN DÜŞMAN CESETLERİYLE DOLU . AZİZİYE TABYALARINI
TERK EDİP GERİ ÇEKİLDİ. Aziziye savaşında, zafer inanılmayacak kadar büyüktü.Fakat zaferden bin kat daha büyük olan, ilahi şahlanıştı...! ERZURUM'LU, FATMA SEH
Hepside mala cana namusa el atıyor.
Bir gün geldi dayandı kemiğe artık bıçak
Bizler kuzulaşınca, Türk-oğlu kurt olmalı...!
Fatma Seher, adında bir kız çıktı meydana
Ya arslandır, ya kaplan onu doğuran ana
Kılıç gibi ortaya fırlattı gövdesini,
ÇağırdıTürk olanı, yükselterek sesini
Hey...dullar ,ihtiyarlar
Erzurum’u görenler yabancı bir yer sanır.
Onu böyle görünce hangi yürek dayanır?
Ya...! devlet başa, Ya...!kuzgun leşe,
Köylü, şehirli yollara düştü yayan...!
Kiminde bir odun var, en zorlu silah diye,
Kiminde de bir kaya, düşmanlara hediye,
Sonra paslı bir bıçak düşmanlanın elinde,
O ne korkunç alaydı, doğrusu hey...! gidi hey;
Ağızlar bir cehennem gözler ateş çanağı.
Toprağı sarsıyordu bir gürültü sağanağı.
En başta er bakışlı. TÜRK KIZI FATMA SEHER : DER. Yetiş, sözü fazla uzatma.
İşte bu korkunç alay o gün yola diziIdi.
Nerde düşman gördüyse boğaz...! boğaza gelip,
Ne topa, kulak asan ne tüfekten kaçan var.
Halk zafere kavuştu hemen o kanlı günde
O şanlı AZİZİYE